BOSVANYPE.WEEBLY.COM:
GEMAAKT DOOR: MAIKEL, RYNK, STEVEN, JEROEN .
KLAS: 3A.
Begin 17e eeuw wordt een eenvoudig buitenhuis met omgrachte tuin en singelbeplanting aangelegd ten zuiden van het huidige theehuis in het park. Dit gebeurt in opdracht van Pieter van der Geest. Op de plaats van dit buitenhuis ligt tegenwoordig een vijver.
In 1808 koopt
Age Binses Looxma III - koopman te Leeuwarden - dit buiten. Hij is getrouwd met Anna Pieters. Zijn voorouders waren in de 17e eeuw zilversmeden en regenten in Sneek. Als kooplieden verwierven de Looxma's in de tweede helft van de 17e en eerste helft van de 18e eeuw macht en aanzien.
Vijversburg was om twee redenen een prima aankoop. Het ligt dicht bij Leeuwarden, waar Looxma woonde en zijn pakhuizen had, en het gaf hem status. In het koopcontract wordt gesproken over ‘een fraaie tuin, grachten en kostelijke tuinen voorzien van vruchtbomen'. Behalve de eikensingel aan de westkant van het landgoed getuigen de lindelaan, de 18e-eeuwse onderbouw van de oranjerie en het stenen tuinhuis aan de weg Leeuwarden-Groningen nog van de formele aanleg.
In 1828 trouwt hun enig kind, Baudina Looxma, met Nicolaas Ypeij, arts te Leeuwarden. De familie Ypeij telde veel ambtenaren, politici en intellectuelen: landmeters, hoogleraren en rechters. Het huwelijk van Baudina en Nicolaas betekent een samensmelting van fortuin en intellect.
In 1843 gaat het echtpaar Ypeij-Looxma wonen op Vijversburg. Een jaar later bouwen zij een groot nieuw huis op de plaats van het huidige. De tuin wordt sterk uitgebreid in landschappelijke stijl. Nicolaas, die bekend wordt als de Heer van Swarteweisein, overlijdt in 1869. Baudina blijft achter met haar enige zoon Age. In 1890 overlijdt Baudina en in 1892 Age, die ongetrouwd blijft.
In zijn testament, dat begint met de woorden ‘Tot aandenken aan mijne moeder', wordt onder andere geregeld dat er een stichting Op Toutenburg wordt opgericht die tot taak heeft het park en de villa te onderhouden en hun boerderijen in Tytsjerksteradiel te beheren. Bovendien moest deze stichting een ‘Huis met twintig kamertjes' bouwen. Dit gaf plaats aan twintig van de meest behoeftige echtparen van de drie nabijgelegen dorpen Tytsjerk, Ryptsjerk en Hurdegaryp. Tegenwoordig worden de woningen verhuurd. De kostbare porseleincollectie van de familie, bestaande uit 50.000 stuks, werd gelegateerd aan de provincie Friesland, waar hij korte tijd in het Fries Museum te zien was. Sinds 2007 is de Ypeijcollectie te bewonderen in museum Princessehof te Leeuwarden.
ALLEFRIEZEN.NL:
Bron: DTB Trouwen
Soort registratie: DTB Trouwen inschrijving
(Akte)datum: 16-08-1798
Soort akte: ondertrouw
Bruidegom: Age Looxma, wonende te Marrum
Bruid: Anna Pieters, wonende te Leeuwarden
Bronvermelding: Trouwregister Gerecht Leeuwarden, archiefnummer 28, Collectie doop-, trouw-, lidmaten- begraafboeken - Tresoar, inventarisnummer 0915
Gemeente: Leeuwarden
Periode: 1798-1811
ALLEFRIEZEN.NL:
Bron: DTB Trouwen
Soort registratie: DTB Trouwen inschrijving
(Akte)datum: 29-08-1798
Soort akte: bevestiging huwelijk
Bruidegom: Age Looxma, wonende te Marrum
Bruid: Anna Pytters, wonende te Leeuwarden
Bronvermelding: Trouwregister Hervormde gemeente Marrum Westernijkerk, archiefnummer 28, Collectie doop-, trouw-, lidmaten- begraafboeken - Tresoar, inventarisnummer 0240
Gemeente: Ferwerderadeel
Periode: 1726-1810
ALLEFRIEZEN.NL:
4 kinderen [looxma & anna pieters]
ALLEFRIEZEN.NL:
Bron: Naamsaanneming 1811
Soort registratie: Naamsaanneming 1811 inschrijving
(Akte)datum: 1811
Plaats: Ferwerd
Ingeschreven Age Looxma, wonende te Ferwerd
Kinderen:
Johannes 15, T.M.T. Looxma 4
Bronvermelding: Blija, Hogebeintum, Genum, Reitsum, Lichtaard, Jislum, Wanswerd; Ferwerd; Hallum; Marrum, (Wester)Nijkerk, archiefnummer 29, Register van familienamen - Tresoar, inventarisnummer 0051
Periode: 1811-1825
ALLEFRIEZEN.NL:
Bron: BS Overlijden
Soort registratie: BS Overlijden akte
(Akte)datum: 27-01-1843
Soort akte: Overlijdensakte
Overledene: Age Binses Looxma, leeftijd 69 jaar, geboren te Marrum, wonende te Leeuwarden, overleden op 25-01-1843 te Leeuwarden, weduwnaar van Anna Pieters
Vader: Binse Looxma
Moeder: Maaike Rinkhout
Bronvermelding: Overlijdensregister 1843, archiefnummer 1002, Gemeentebestuur van Leeuwarden, 1811-1941 - Historisch Centrum Leeuwarden, inventarisnummer 3729, aktenummer 0052
Gemeente: Leeuwarden
Periode: 1843
ALLEFRIEZEN.NL:
Bron: Memories van successie
Soort registratie: Memorie van successie inschrijving
Plaats: Leeuwarden
Filmnummer: 190
Er behoorde onroerend goed tot de nalatenschap
Overledene Age Binses Looxma, wonende te Leeuwarden, overleden op 25-01-1843, weduwnaar van Anna Pieters; vader van Baudina Ages Looxma (vrouw van Nicolaas Ypey, Doctor in de Geneeskunde) (Vleesmarkt). (in akte 25/1, op omslagvel 20/1) (8 huizen binnen en 16 buiten Leeuwarden en 21 percelen grond)
Bronvermelding: Memories kantoor Leeuwarden, archiefnummer 42, Memories van successie - Tresoar, inventarisnummer 11060, aktenummer 388
Gemeente: Leeuwarden
Periode: 1842-1843