TROUW.NL:
MONDRIAAN: HET GROTE GEHEIM VAN DE FAMILIE DRAAIJER
RUFUS KAIN, 3 MAART 2022
Als kind moest Nick Draaijer zijn mond houden over een Mondriaan-portret van zijn grootouders. Later leerde hij dat zijn familie er meer bezat. In zijn nieuwe boek onthult hij twee onontdekte portretten.
Je zult maar opgroeien met schilderijen van Piet Mondriaan om je heen. Het gebeurde Nick Draaijer, die in zijn vandaag verschenen boek De geheime portretten van Mondriaan schrijft over de band tussen zijn voorouders en de wereldberoemde kunstschilder. Twee Mondriaan-portretten zijn door het boek voor het eerst aan het licht gekomen.
Het gaat om portretten uit 1907 en 1908 van Nicolaas en Elisabeth (Bets) Bergman. Draaijers betovergrootvader, Cees Bergman, was een vriend van Mondriaan en had hem gevraagd de portretten van zijn kinderen te maken. Mondriaan-expert Wietse Coppes heeft al bevestigd dat de werken authentiek zijn, en het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (RKD) neemt ze op in hun Mondriaan-catalogus.
Zelf wist Draaijer dus al langer van het bestaan van de Mondriaan-portretten. “Het was de bedoeling de portretten geheim te houden totdat het boek uitkwam. Ik loop er al een hele tijd mee onder de arm.”
Als kind was Draaijer al in de ban van een ander schilderij van Mondriaan. “Het hing in het huis van mijn opa en oma, boven de bank waar ik zelf dingetjes schreef of schilderde. Het was een portret van betovergrootmoeder Betsy Bergman Cavalini, de moeder van Bets.”
“Ze was als de Mona Lisa van de familie: ze keek je niet recht aan, maar er ging een bepaalde energie van haar uit.”
Hij wist van jongs af aan dat het ging om een Mondriaan. Maar voor de rest van de wereld was het een geheim. “Opa en oma waren bezorgd dat mensen zouden ontdekken dat er zoiets waardevols hing, zomaar in een rijtjeshuis in Zandvoort. De luxaflex hing altijd half naar beneden om te beschermen tegen nieuwsgierige ogen van buiten. En tegen de zon, al moet ik zeggen dat het erg beschadigd was door de jaren, tot het met de verkoop in 2018 is gerestaureerd.”
Toen Draaijer leerde dat er meer Mondriaans in de familie waren, begon zijn onderzoek. “Ik heb ontzettend genoten van de speurtocht. Als een detective dook ik in archieven en fotoalbums. Al met al heeft mijn betovergrootvader zes portretten van Mondriaan aangekocht, en daarnaast ook figuratieve en moderner werken.
Inmiddels zijn die lang en breed verkocht en verspreid over kunsthandelaren en musea over de hele wereld – van het Metropolitan Museum of Art in New York tot in Tel Aviv.”

GEMEENTE AMSTERDAM, STADSARCHIEF, PERSOONSKAART.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT, D.D. 19 OKTOBER 1964:
BURGERLIJKE STAND HAARLEM
BEVALLEN van een ZOON: 13 okt.: A. Draaijer-Waaning.
=
ZOU NICK KUNNEN ZIJN

WIEWASWIE.NL:
Bruidegom: Cornelis Bergman
Beroep: kantoorbediende
Geboorteplaats: Amsterdam
Leeftijd: 34
Bruid: Elisabeth Sophia Maria Cavalini
Geboorteplaats: Amsterdam
Leeftijd: 28
Vader van de bruidegom: Nicolaas Matthijs Bergman
Beroep: onderwijzer
Moeder van de bruidegom: Anna Over de Linden
Vader van de bruid: Jan Louis Cavalini
Moeder van de bruid: Carolina Elisabeth Brouwer
Gebeurtenis: Huwelijk
Datum: 20-03-1902
Gebeurtenisplaats: Amsterdam
Documenttype: BS Huwelijk
Erfgoedinstelling: Noord-Hollands Archief
Plaats instelling: Haarlem
Collectiegebied: Noord-Holland
Aktenummer: Reg.7 fol. 50
Registratiedatum: 20-03-1902
Akteplaats: Amsterdam

IK BEN IN HET BEZIT VAN DE OVERLIJDENSADVERTENTIE UIT ALGEMEEN HANDELSBLAD:
Officier d'Académie
Eerelid der Vereeniging "St. Lucas"
Eerelid der Algemeene Vereeniging van Makelaars en Agenten in Koffie te Amsterdam

GEMEENTE AMSTERDAM, STADSARCHIEF, OVERLIJDENSAKTE BEKEKEN:
Akte 481. Index 12/81v.